Những điều kiêng kỵ và nên tránh ăn trong 3 tháng đầu mang thai mẹ bầu cần biết

3 tháng đầu thai kỳ là thời điểm quan trọng, quyết định đến sự phát triển của thai nhi và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của mẹ và bé. Để thai kỳ diễn ra thuận lợi, mẹ bầu nên chú ý đến những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về những thay đổi của thai nhi trong 3 tháng đầu và các việc cần tránh để bảo vệ sức khỏe cho cả hai mẹ con.

1. Những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai mẹ nên lưu ý

1.1 Không nhuộm tóc, sơn móng tay

Các nhu cầu làm đẹp như nhuộm tóc, sơn móng tay dường như đã trở thành niềm đam mê mãnh liệt đối với các chị em phụ nữ. Tuy nhiên, khi bắt đầu bước vào giai đoạn đầu mang thai, các mẹ cần lưu ý đến những thói quen tưởng chừng nhỏ như trên nhé!

Da đầu chỉ hấp thụ một lượng rất nhỏ từ thuốc dùng để uốn hay nhuộm tóc nên không có vấn đề gì đặc biệt. Tuy vậy có nhiều trường hợp mẹ bầu cảm thấy da đầu đau nhói hay mùi thuốc quá hôi nồng thì trước khi đi làm đẹp nên xem xét thể trạng sức khỏe của mình trước đã.

Nếu da đầu hay móng tay của bạn đang bị kích ứng hay có vết thương hở thì không nên đi làm đẹp ở giai đoạn này vì da có thể hấp thụ hóa chất độc hại từ thuốc nhuộm, gây hại cho cơ thể mẹ và bé.

1.2 Hạn chế mang giày cao gót

Khi mang thai, cơ thể các mẹ phát triển ngày một to hơn, trọng lượng cơ thể cũng vì thế mà liên tục thay đổi dẫn đến sự mất thăng bằng trong vấn đề di chuyển. Do đó, mẹ bầu không nên mang giày cao gót vì có nguy cơ té ngã. Mang giày cao gót là một trong những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai mẹ cần ghi nhớ!

Hạn chế mang giày cao gót khi mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu

Các loại giày có gót cao, hay các loại giày xăng đan dễ tuột ra, giày không có quai, không những vừa nguy hiểm vì dễ té ngã mà còn gây áp lực không tốt lên lưng. Thay vào đó, mẹ bầu nên chọn những loại dép đế thấp, êm chân, có quai và có độ bám tốt giúp giữ được trọng tâm cơ thể.

1.3 Không nên leo cầu thang quá nhiều

Trong ba tháng đầu và ba tháng cuối thai kỳ, mẹ bầu nên đặc biệt chú ý đến việc hạn chế leo cầu thang quá nhiều, một điều kiêng kỵ trong dân gian. Việc vận động quá mức, nhất là khi phải leo lên xuống cầu thang liên tục, có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé, mẹ bầu nên tránh các hoạt động làm tăng cường độ vận động quá mức. Hãy duy trì một chế độ vận động hợp lý và nhẹ nhàng để đảm bảo sức khỏe trong suốt thai kỳ.

1.4 Kiêng chăm sóc, tiếp xúc với thú cưng

Bầu 3 tháng đầu nên kiêng gì? Nếu các mẹ bầu không tiếp xúc quá mức với lông, phân thú cưng thì không thành vấn đề. Tuy nhiên, để đề phòng lây nhiễm qua đường miệng bệnh nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma thì nên hạn chế tiếp xúc nhiều với thú cưng như: hạn chế ôm ấp, hôn và tiếp xúc với nước bọt của động vật.

Khả năng lây nhiễm trong phân của mèo con dưới 2 – 3 tháng tuổi là rất cao nên việc tiếp xúc cũng được xếp vào danh sách những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai.

1.5 Hạn chế chơi thể thao mạnh, đi du lịch

Nếu tình hình mang thai thuận lợi thì tập những môn thể thao như đi bộ, bơi lội cũng không thành vấn đề. Khi đi du lịch thì mẹ bầu nên tham vấn trước ý kiến của bác sĩ. Dù là chơi thể thao hay đi du lịch thì cũng chú ý không làm quá sức mình. Nên đi bộ nhẹ nhàng và tập thể dục với cường độ vừa phải để vừa có lợi cho sức khỏe mẹ vừa tốt cho sức khỏe của em bé trong và sau sinh.

Mẹ bầu 3 tháng đầu chỉ nên đi bộ và tập thể dụng nhẹ nhàng

1.6 Kiêng quan hệ tình dục trong 3 tháng đầu mang thai

Mang thai 3 tháng đầu nên kiêng quan hệ không? Đây có lẽ là câu hỏi đa số mọi người quan tâm khi tìm hiểu những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai. Theo Tạp chí Thực hành tổng hợp Anh Quốc, quan hệ tình dục là hoàn toàn bình thường trong thời kỳ này. Bởi thai nhi được bảo vệ trong bọc nước ối và nút nhầy ở cổ tử cung khỏi những tác động từ bên ngoài.

Tuy nhiên, đây cũng là thời kỳ thai nhi chưa phát triển ổn định. Vì vậy các mẹ vẫn nên hạn chế quan hệ mạnh và các tư thế lạ để tránh các tình trạng sinh non, sảy thai.

1.7 Tránh lo lắng và căng thẳng quá mức

3 tháng đầu kiêng gì? Căng thẳng cũng là một yếu tố mẹ bầu cần tránh. Lo lắng và căng thẳng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, căng thẳng trong giai đoạn này có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, hoặc gây ra các vấn đề về phát triển thần kinh cho bé.

Các bà mẹ nên duy trì tinh thần thư thái và tránh căng thẳng bằng cách tham gia các hoạt động nhẹ nhàng như yoga, thiền, đọc sách, nghe nhạc hoặc trò chuyện cùng người thân và bạn bè. Những hoạt động này không chỉ giúp giảm lo âu mà còn hỗ trợ sự thư giãn, mang lại cảm giác thoải mái và bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé.

Lo lắng và căng thẳng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và sự phát triển thai nhi

1.8 Hạn chế di chuyển bằng máy bay

Trong ba tháng đầu thai kỳ, các bác sĩ khuyến cáo mẹ bầu hạn chế đi lại bằng máy bay, đặc biệt là các chuyến bay dài. Áp suất trong cabin có thể ảnh hưởng đến cơ thể, làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc dẫn đến huyết khối (cục máu đông) do ngồi lâu trong một tư thế. Nếu việc di chuyển bằng máy bay là cần thiết, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ và lựa chọn các chuyến bay ngắn, tránh các chuyến bay quốc tế dài ngày để giảm thiểu rủi ro cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

1.9 Kiêng ăn quá mặn và nhiều đường

Khi mẹ bầu tiêu thụ quá nhiều đường, nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp, tiền sản giật hay thai suy dinh dưỡng sẽ gia tăng. Vì vậy, việc kiểm tra thường xuyên lượng đường trong máu suốt thai kỳ là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và bé.

Ngoài ra, nếu mẹ bầu có thói quen ăn quá mặn, điều này có thể dẫn đến tăng huyết áp và tiểu nhiều, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thai kỳ. Do đó, việc thay đổi thói quen ăn nhạt và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn hơn.

1.10 Không kích thích đầu ti

Mẹ bầu không nên kích thích đầu ti trong suốt thai kỳ, vì điều này có thể làm tăng mức độ hormone oxytocin trong cơ thể. Oxytocin không chỉ kích thích tiết sữa mà còn có thể gây co tử cung, làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm và sinh non. Do đó, để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé, việc tránh kích thích đầu ti là rất quan trọng trong thời gian mang thai.

2. Những chất độc hại mẹ bầu cần tránh trong 3 tháng đầu thai kỳ để bảo vệ thai nhi

1.1 Hút thuốc lá và tiếp xúc gần với khói thuốc

Một trong những điều cần tránh là thuốc lá, vì trong thuốc lá có hơn 4.000 loại hóa chất độc hại, gây ảnh hưởng rất lớn đối với sức khỏe của mẹ bầu. Trong đó, Carbon monoxide và Nicotine là hai loại khí cực kì nguy hiểm mà khi tiếp xúc thường xuyên rất dễ ảnh hưởng đến hệ hô hấp và tuần hoàn máu.

Mẹ bầu 3 tháng đầu tuyệt đối không hút thuốc và tiếp xúc nhiều với khói thuốc

Hút thuốc hay tiếp xúc thụ động với thuốc lá đều gây tổn hại nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi, nguy cơ bị dị tật, thai lưu và sinh non là rất lớn. Trẻ được sinh ra sẽ có sức đề kháng yếu và nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cao hơn so với những trẻ được sinh ra từ người không hút thuốc/không tiếp xúc nhiều với khói thuốc.

Bởi thế, hút thuốc hay tiếp xúc với khói thuốc là một trong những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai mẹ bầu cần cực kỳ lưu ý.

1.2 Bia rượu và Cafein

Uống rượu bia trong thai kỳ có thể gây ra “Hội chứng rối loạn thai nhi do rượu”, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Dù một cốc bia nhỏ thỉnh thoảng vẫn an toàn, nhưng trong 3 tháng đầu thai kỳ, mẹ bầu nên kiêng tuyệt đối rượu bia. Các mẹ có tiền sử nghiện rượu bia cần tìm cách cai để bảo vệ con mình.

Ngoài ra, cafein trong cà phê có thể qua rau thai và ảnh hưởng đến thai nhi. Mẹ bầu nên hạn chế uống cà phê, thay vào đó có thể sử dụng trà thảo mộc hoặc các loại trà thiên nhiên an toàn.

1.3 Không tiếp xúc hóa chất độc hại

Hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào cơ thể mẹ bầu, gây tổn hại nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi, thậm chí làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh hoặc sảy thai. Trong đó, sơn là một trong những sản phẩm chứa nhiều hóa chất nguy hiểm. Khi bay hơi, các chất này dễ xâm nhập vào đường hô hấp, khiến mẹ bầu cảm thấy khó chịu, buồn nôn và nôn mửa. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé, mẹ bầu cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với các chất độc hại, đặc biệt là trong suốt thai kỳ.

Hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi

1.4 Thuốc và các thực phẩm bổ sung

Có thể các mẹ cho rằng sử dụng thuốc bổ sẽ tốt cho cơ thể khi mang thai bởi các tác dụng tăng cường các dưỡng chất, cung cấp dinh dưỡng, bồi bổ xương khớp,… Tuy nhiên, việc tự ý dùng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ dễ dẫn đến tình trạng phản tác dụng của thuốc, là một trong những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai.

Các mẹ chỉ nên dùng khi đã tham khảo ý kiến bác sĩ và bổ sung những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Tùy theo tình trạng của mẹ, bác sĩ sẽ kê những loại thuốc không ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của thai nhi.

Chỉ nên dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ

1.5 Chụp X- quang

Liều bức xạ của tia X – quang trong 1 lần chụp là rất nhỏ tuy nhiên trong quá trình chụp nếu mẹ không được che chắn cẩn thận vùng bụng, để lọt tia X-quang chiếu trực tiếp vào bụng mẹ thì cũng có thể gây hại cho thai nhi. Do vậy trong 3 tháng đầu của thai kỳ, không có chỉ định chụp X – quang trừ trong một số trường hợp khẩn cấp.

3. Mẹ bầu nên kiêng ăn gì trong 3 tháng đầu thai kỳ?

Bầu 3 tháng đầu kiêng ăn gì? Ngoài việc tìm hiểu bà bầu nên ăn gì và bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết, bà bầu cũng nên hạn chế các loại thức ăn dễ gây tác hại đến trẻ trong quá trình mang thai.

Thực phẩm sống hoặc tái: Các món ăn như thịt tái, cá sống (sushi), trứng lòng đào và hải sản sống có thể chứa vi khuẩn nguy hiểm như Listeria, Salmonella, E. coli và Toxoplasma, dễ gây nhiễm trùng và nguy cơ sảy thai.
Rau củ, trái cây gây co bóp tử cung: Một số loại như rau ngót, rau răm, ngải cứu (khi dùng nhiều), khổ qua, dứa (đặc biệt dứa xanh), đu đủ xanh và nhãn có thể gây co thắt tử cung, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Nên tránh các loại này, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Cá biển chứa thủy ngân: Các loại cá như cá kiếm, cá mập, cá thu có hàm lượng thủy ngân cao, ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh của thai nhi. Mẹ bầu nên ưu tiên các loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp.
Đồ ăn cay, nóng, nhiều dầu mỡ: Những món ăn này có thể gây khó tiêu, ợ nóng và làm tăng nguy cơ béo phì, huyết áp cao, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Thực phẩm chế biến sẵn và đồ hộp: Các thực phẩm này chứa nhiều chất bảo quản, hương liệu và hóa chất, có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé. Mẹ bầu nên tránh sử dụng và chọn thực phẩm tươi ngon, tự chế biến tại nhà.
Sữa và sản phẩm từ sữa chưa tiệt trùng: Sữa chưa tiệt trùng có thể chứa vi khuẩn Listeria, gây ngộ độc thực phẩm và ảnh hưởng đến thai nhi. Mẹ bầu nên sử dụng sữa đã được tiệt trùng.
Rau mầm sống và trái cây chưa rửa sạch: Rau mầm sống như cỏ ba lá, củ cải, đậu xanh có thể chứa vi khuẩn gây nhiễm trùng. Trái cây và rau sống cần rửa sạch và chế biến kỹ trước khi ăn.
Vitamin A dư thừa: Mẹ bầu không nên bổ sung quá nhiều vitamin A trong 3 tháng đầu thai kỳ vì có thể gây dị tật bẩm sinh do gan của thai nhi chưa phát triển đầy đủ.

Bà bầu nên hạn chế các thức ăn có thể gây hại cho thai nhi

Các mẹ nên tránh xa những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai ở trên để phòng tránh những rủi ro xảy ra đến mẹ và bé nhé!